بنام خدا

اهمیّت وحدت در عصر حاضر:

شکیّ نیست که ما در عصری زندگی می کنیم که تمامی دشمنان اسلام برای نابودی اسلام هم پیمان گشته، تمامی امکانات سیاسی واقتصادی خودرا در سقوط اسلام  از صحنه بین الملل بکار گرفته اند. که طرح نوین « هانتیگون» نظریه پرداز بزرگ کاخ سفید واستراتژیست معروف یهودی در کتاب «برخورد تمدّنها» مؤیّد این مطلب است.  و در چنین عصری بیش از هر عصری ، مسلمانان نیاز به وحدت دارند وشاید  بیش از هر زمانی جامعه اسلامی به همکاری ومساعدت یکدیگر نیازمند است.   شاید اهمیّت سخن پِامبر اعظم(ص) که می فرمایند: «من اصبح ولم یهتمّ با مور المسلمین فلیس بمسلم» کسی که به فکر مشکلات برادران دینی خود نباشد مسلمان نیست .در این زمان بیش از هر زمان دیگری ملموس باشد. بدِیهی است  در موقعیت  فعلی ،هرگونه  حرکت مشکوک که موجب تفرقه میان صفوف مسلمانان باشد به صلاح اسلام نیست. و هر گونه فحش وناسزا از مسلمانان به یکدیگر قبل از انکه به وحدت میان مسلمین وتقرِب بین مذاهب ضربه بزند، چهره نورانی مکتب اسلام را در سطح بین مخدوش می کند ، وطبقه تحصیل کرده را به مکتب نورانی اسلام بد بین میکند

اهداف وحدت:

بعضی گمان می کنند که وقتی سخن از وحدت به میان امد باید یکی کردن مذاهب و توحید بین ادیان اسلامی به ذهن تبادر کند در حالی که چنین نیست که هدف از وحدت ، یکى کردن مذاهب و از بین بردن دیگر مذاهب باشد ، و غرض مؤسّسان تقریب هم جایگزینى اشعرى بجاى معتزله و سنّى را تبدیل به شیعه و حنفى را حنبلى ساختن و یا بعکس بوده باشد ؛ زیرا این امر نه تنها کار دشوار بلکه امرى غیر ممکن مى‏باشد .
بلکه همّت آنان نزدیک نمودن صاحبان مذاهب مختلف به همدیگر با تکیّه بر مشترکات ، و قرار دادن همه مسلمانان را در صف واحد در برابر دشمنان قسم خورده اسلام بوده است .
مرحوم شیخ محمدتقى قمى ، مؤسس « دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیة » مى‏گفت : هدف از تأسیس این مرکز ، تقریب میان مذاهب است نه توحید ، هدف این نیست که شیعه از اصول خود دست بردارد و یا سنّى از معتقداتش خودش را رها سازد . و علت فاصله میان مذاهب ، عدم آشنایى صحیح از مبانى فکرى یکدیگر است و با تأسیس این مرکز ، صاحبان اندیشه هاى هر یک از مذاهب ، با حفظ مبانى اعتقادى خود و احترام به معتقدات همدیگر ، مسائل اختلافى را در محیطى آرام ، مطرح نمایند . تا با آشنا شدن به افکار همدیگر و مشترکات میان مذاهب ، تفاهم بیشترى داشته باشند .
آقاى شیخ محمد عاشور ، معاون رئیس دانشگاه الازهر و رئیس کمیته گفت‏وگو بین مذاهب اسلامى می گوید : هدف از اندیشه تقریب بین مذاهب اسلامى ، یکى کردن همه مذاهب و روى گردانى از مذهبى و روى آوردن به مذهبى دیگرنیست که این ، به بیراهه کشاندن اندیشه تقریب است ، تقریب باید بر پایه بحث وپذیرش علمى باشد تا بتوان با این اسلحه علمى به نبرد با خرافات پرداخت ، و باید دانشمندان هر مذهبى در محیطى آرام ، در گفتگوهاى علمى خود ، دانش خود را مبادله کنند ونتیجه بگیرند . (1)
ما که اکنون این همه به فکر تقریب میان مذاهب و وحدت میان مسلمانان هستیم بهتر نیست که بررسى کنیم آیا رسول گرامى( ص ) که قطعاً مى‏دانستند بعد از رحلت خویش میان امت اختلاف واقع خواهد شد ، فکرى و راه حلى براى رفع اختلاف ارائه داده‏اند یا خیر؟
و یا اصلاً مى‏شود پنداشت که حضرت - العیاذ باللّه - در این جهت کوتاهى نموده باشند با اینکه خود فرموده‏اند : پس از من ، امت من بیش از هفتاد فرقه خواهد شد « تفترق أمّتی على بضع وسبعین فرقة » (2)البته با مراجعه به کتب فریقین ( شیعه و سنى ) در مى‏یابیم که رسول گرامى( ص ) براى رفع اختلاف و ایجاد وحدت ، راه را نشان داده و تکلیف را روشن نموده‏اند .
و بهترین عامل وحدت را تمسک به قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت : معین فرموده‏اند . که این حدیث در منابع روایى فریقین با سندهاى متعدد و صحیح بلکه به صورت متواتر بیان شده است .
و مى‏شود گفت : که امروز بهترین عامل بلکه منحصرترین راه براى تقریب میان مذاهب و وحدت میان مسلمانان عمل به توصیه رسول‏اکرم( ص ) در تمسک به قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت : مى‏باشد که ضامن هدایت و بیمه از هر گونه ضلالت و گمراهى است .
حضرت فرمود : « إنّی تارک فیکم ما إن تمسّکتم به لن تضلّوا بعدی ، أحدهما أعظم من الآخر ، کتاب اللّه حبل ممدود من السماء إلى الأرض وعترتی أهل بیتی ولن یتفرقا حتى یردا علیّ الحوض فانظروا کیف تخلفونی فیهما » (3)من دو چیز گرانبها در میان شما به یادگار مى‏گذارم ، اگر به آن چنگ زدید هیچگاه گمراه نخواهید شد ، یکى از این دو بزرگتر و مهمتر از دیگرى است ، کتاب خدا « قرآن » این ریسمان الهى که از آسمان تا زمین کشیده شده است ، و عترت و خاندان من ، این دو از هم دیگر جدا نخواهند شد تا کنار حوض بر من وارد شوند ، پس بیندیشید که چگونه حق مرا در باره این دو اداء مى‏کنید .
    نکته پایانی و جالب اینجا است که برخى از مفسران بزرگ اهل سنت مانند فخر رازى این حدیث را در ذیل آیه ( وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا ) (4)- و همگى به ریسمان خدا چنگ زنید ، و پراکنده نشوید - آورده‏اند(5).

1: ( مطارحات فکریّة فی القنوات الفضائیّة ، العدد الثالث ، رجب 1422 ، صفحه 19 نوشته « مرکز العقائد الإسلامیّة » ، و باز خوانى اندیشه تقریب صفحه 31 ) .

2: ( مستدرک الصحیحین : 3 / 547 والمحلّى : 1 / 62 ) .
3: صحیح الترمذی : 5 / 329 ، ح 3876 ، ط . دار الفکر ، الدرّ المنثور للسیوطی : 6 / 7 ، و 306 ، الصواعق المحرقة : 147 و 226ط . المحمّدیّة ، أسد الغابة : 2 / 12 ، تفسیر ابن کثیر : 4 / 113 ) ؛

4: ( آل عمران : 103 )

5: ( تفسیر کبیر ( مفاتیح الغیب ) : 7 / 173 )